Indian Rupee Falls : भारतीय चलनावरील (Indian Currency) दबाव सातत्याने वाढत आहे. आठवड्याच्या पहिल्या कामकाजाच्या दिवशी, सोमवारी, सुरुवातीच्या व्यवहारात रुपया सात पैशांनी घसरून 88.77 प्रति डॉलर या स्तरावर पोहोचला. आंतरबँक विदेशी मुद्रा विनिमय बाजारात (Interbank Forex Market) रुपया 88.73 प्रति डॉलरवर उघडला, परंतु लवकरच तो 88.77 च्या पातळीपर्यंत घसरला. मागील कामकाजाच्या दिवसाच्या 88.70 प्रति डॉलरच्या तुलनेत ही सात पैशांची घसरण आहे.
रुपया घसरण्याची प्रमुख कारणे
रुपयाच्या या घसरणीसाठी मुख्यत्वे दोन घटकांनी जबाबदार आहेत; विदेशी भांडवलाची सातत्याने कमी होणारी गुंतवणूक आणि कच्च्या तेलाच्या (Crude Oil) वाढलेल्या किमती.
विदेशी संस्थागत गुंतवणूकदारांची (FII) विक्री: शेअर बाजाराच्या आकडेवारीनुसार, विदेशी संस्थागत गुंतवणूकदारांनी (FII) शुक्रवारी 6,769.34 कोटी रुपयांच्या समभागांची निव्वळ विक्री (Net Sale) केली होती. भांडवलाच्या या सततच्या बहिर्गमनामुळे (Capital Outflow) रुपया आणि शेअर बाजार दोघांवरही दबाव वाढला आहे. यामुळे, बीएसई सेन्सेक्स (BSE Sensex) 258.83 अंकांनी, तर एनएसई निफ्टी-50 (NSE Nifty-50) 47.95 अंकांनी घसरला.
हेही वाचा - Trump Tariff : 'भारताने घाईत निर्णय..'; अमेरिकेशी शुल्क वाटाघाटीवर रघुराम राजन यांचा सल्ला
कच्च्या तेलाच्या वाढलेल्या किमती: आंतरराष्ट्रीय बाजारात ब्रेन्ट क्रूडचे दर 0.31 टक्क्यांनी वाढून 64.97 डॉलर प्रति बॅरल झाले आहेत. तेलाच्या वाढत्या किमती भारताचे आयात बिल (Import Bill) वाढवतात, ज्यामुळे रुपयावर अधिक दबाव येतो.
याच दरम्यान, डॉलर निर्देशांक (Dollar Index) - जो सहा प्रमुख जागतिक चलनांच्या तुलनेत डॉलरची मजबुती दर्शवतो - 0.04 टक्क्यांनी कमी होऊन 99.59 वर आला.
देशाच्या विदेशी मुद्रा साठ्यात घट
देशाच्या विदेशी मुद्रा साठ्यात (Foreign Exchange Reserves) पुन्हा एकदा मोठी घट नोंदवली गेली आहे. भारतीय रिझर्व्ह बँकेने (RBI) जारी केलेल्या ताज्या आकडेवारीनुसार, 24 ऑक्टोबर रोजी संपलेल्या आठवड्यात भारताचा विदेशी मुद्रा साठा 6.925 अब्ज डॉलरने कमी होऊन 695.355 अब्ज डॉलरवर आला आहे.
मागील स्थिती: मागील आठवड्यात साठ्यात सुधारणा दिसून आली होती, जेव्हा तो 4.496 अब्ज डॉलरने वाढून 702.28 अब्ज डॉलरवर पोहोचला होता.
घटीची कारणे: विश्लेषकांचे म्हणणे आहे की, अमेरिकन डॉलरची मजबुती आणि आरबीआयच्या हस्तक्षेपामुळे विदेशी मुद्रा मालमत्तेत घट झाली आहे. डॉलरच्या संदर्भात साठ्यात ठेवलेल्या युरो, पौंड आणि येन यांसारख्या चलनांच्या मूल्यामध्ये झालेल्या घसरणीचाही या साठ्यावर परिणाम झाला आहे.
स्वर्ण साठा आणि एसडीआर: आरबीआयच्या आकडेवारीनुसार, या आठवड्यात स्वर्ण साठ्याचे मूल्य 3.01 अब्ज डॉलरने कमी होऊन 105.53 अब्ज डॉलर झाले. विशेष आहरण अधिकार (SDR) देखील 5.8 कोटी डॉलरने कमी होऊन 18.66 अब्ज डॉलरवर आले. तथापि, आंतरराष्ट्रीय नाणेनिधीमध्ये (IMF) भारताचा आरक्षित साठा 60 लाख डॉलरने वाढून 4.61 अब्ज डॉलर झाला आहे.
हेही वाचा - India Export Decline: टॅरिफ शॉक! अमेरिकेला होणारी भारतीय निर्यात 37.5 टक्क्यांनी कोसळली