अॅसिडची तळी, मिठाचे डोंगर आणि भाजून टाकणारी उष्णता! जाणून घ्या, जगातील 'नरकाचे द्वार' कुठे आहे?

Danakil Depression : जगामध्ये काही ठिकाणं अशी आहेत जिथे गेल्यानंतर आपण दुसऱ्याच कोणत्या तरी ग्रहावर आलो आहोत असे वाटते. इथियोपियातील (Ethiopia) दानाकिल डिप्रेशन (Danakil Depression) हे याच प्रकारात मोडते. हे ठिकाण इतके उष्ण आणि धोकादायक आहे की लोक त्याला 'नरकाचे द्वार' (Door to Hell) असे म्हणतात.

दानाकिल डिप्रेशनचे भौगोलिक रहस्य
दानाकिल डिप्रेशन हा जगातील सर्वात उष्ण आणि धोकादायक प्रदेश आहे. हे ठिकाण समुद्रसपाटीपासून सुमारे 125 मीटर खाली स्थित आहे. येथील तापमान सहसा 50 अंश सेल्सिअसच्या वर जाते. या जमिनीतून सतत वाफ (Steam), वायू आणि लाव्हा बाहेर पडत असतो. हे ठिकाण एखाद्या जळणाऱ्या ग्रहासारखे दिसते.
ऐतिहासिक पार्श्वभूमी: सुमारे 50,000 वर्षांपूर्वी हा भाग तांबड्या समुद्राचा (Red Sea) हिस्सा होता. कालांतराने ज्वालामुखीचा उद्रेक आणि भूभागाच्या हालचालीमुळे समुद्र सुकून गेला.
त्यानंतर फक्त लाव्हा, मिठाचे थर आणि अॅसिडिक तलाव शिल्लक राहिले. हा भाग आता 'अफार त्रिकोण' (Afar Triangle) म्हणून ओळखला जातो, जिथे पृथ्वीचा पृष्ठभाग सतत बदलत आहे.

रंगीत तळी आणि वैज्ञानिक महत्त्व
दानाकिलची सर्वात खास ओळख म्हणजे येथील रंग-बिरंगी अॅसिडची तळी आणि खनिजांमुळे चमकणारी जमीन. येथील माती आणि तलाव पिवळ्या, हिरव्या, निळ्या आणि लाल रंगात चमकतात.
रंगांचे रहस्य: येथील मीठ आणि खनिजे जेव्हा मॅग्मा आणि अॅसिडच्या संपर्कात येतात, तेव्हा रासायनिक अभिक्रियेतून (Chemical Reaction) वेगवेगळ्या रंगांचे थर तयार होतात.
अॅसिड तलाव: हे तलाव दिसायला सुंदर असले तरी तेवढेच धोकादायक आहेत, कारण त्यात पाणी नाही, तर सल्फ्युरिक अॅसिड भरलेले असते. येथील तापमान इतके जास्त असते की माणूस काही मिनिटेही तिथे तग धरू शकत नाही.
शास्त्रज्ञांची प्रयोगशाळा: येथील वातावरण मंगळ ग्रहासारखे असल्यामुळे, वैज्ञानिक या ठिकाणाचा उपयोग मंगळ ग्रहावरील परिस्थिती समजून घेण्यासाठी प्रयोगशाळेसारखा करतात. जीवनातील टोकाच्या स्वरूपाचा (Extreme Life Forms) शोध घेण्यासाठी हे ठिकाण आदर्श मानले जाते.

हेही वाचा - Budget Trip: परदेशात फिरायला जायचंय पण बजेट नाही? काळजी नको! भारतातच आहे असं अप्रतिम सुंदर ठिकाण

भेटीची योजना आणि सुरक्षा
दानाकिलला भेट देणे हे एका साहसापेक्षा कमी नाही.
योग्य वेळ: या ठिकाणी भेट देण्यासाठी नोव्हेंबर ते मार्च हा उत्तम काळ मानला जातो, कारण या काळात तापमान थोडे कमी असते.
प्रवासाची सुरुवात: बहुतेक टूर विक्रो (Wikro) शहरातून सकाळी 4 वाजता सुरू होतात.
सुरक्षितता: या धोकादायक ठिकाणी जाताना नेहमी स्थानिक गाईडसोबत (Local Guide) जावे. मजबूत शूज आणि सनप्रोटेक्शन गियर सोबत ठेवावे आणि अॅसिड तलावांपासून दूर राहावे.
दानाकिल डिप्रेशन हे केवळ एक ठिकाण नाही, तर ते पृथ्वीच्या इतिहासाचे एक खुले पुस्तक आहे. येथील उष्णता, रासायनिक तलाव आणि ज्वालामुखीचे स्वरूप पृथ्वी आणि इतर ग्रह कसे तयार झाले असतील हे समजून घेण्यास मदत करतात.

हेही वाचा - Hidden Travel Destinations: स्वर्गापेक्षा कमी नाही! भारतातील 5 अद्भुत ठिकाणं जिथे गर्दी नाही, फक्त शांतता आणि निसर्ग