कामाची बातमी! 'या' प्रकारच्या उत्पन्नावर लागत नाही कोणताही कर

नवी दिल्ली: या वर्षी आयकर रिटर्न भरण्याची शेवटची तारीख 15 सप्टेंबर 2025 आहे. त्यामुळे जर तुम्ही तुमचा रिटर्न भरण्याची तयारी करत असाल, तर तुमच्यासाठी हे जाणून घेणे महत्वाचे आहे की कोणत्या उत्पन्नावर कर आकारला जातो आणि कोणत्या उत्पन्नावर तो आकारला जात नाही. आज आम्ही तुम्हाला असे उत्पन्न सांगणार आहोत ज्यावर तुम्हाला आयकर भरावा लागत नाही. 

शेतीतून मिळणारे उत्पन्न - 

देशात कृषी क्षेत्राला चालना देण्यासाठी, 1961 च्या आयकर कायदामध्ये शेतीतून मिळणारे उत्पन्न आयकराच्या कक्षेबाहेर ठेवण्यात आले आहे. शेतीतून मिळणाऱ्या उत्पन्नावर करसवलत उपलब्ध आहे. करदात्यांना त्यांच्या रिटर्नमध्ये शेतीतून मिळणारे उत्पन्न दाखवून करसवलत मिळू शकते. एकूणच, शेतीतून मिळणाऱ्या उत्पन्नावर कोणत्याही प्रकारचा कर नाही.

ग्रॅच्युइटी

सरकारी कर्मचाऱ्याला मिळणाऱ्या ग्रॅच्युइटीवर कोणताही आयकर नाही. सातव्या वेतन आयोगाच्या शिफारशीनंतर केलेल्या सुधारणांनुसार, 20 लाख रुपयांपर्यंतच्या ग्रॅच्युइटी रकमेवर कोणताही कर नाही. तर खाजगी कर्मचाऱ्यांसाठी, कर सूट मर्यादा अजूनही 10 लाख रुपये आहे.

बचत खात्यातून मिळणारे उत्पन्न

जर बचत खात्यातून मिळणारे व्याज 10 हजार रुपयांपेक्षा कमी असेल, तर त्यावर कोणताही कर नाही. ही सूट एकापेक्षा जास्त खात्यांमधून मिळणाऱ्या व्याजावर देखील उपलब्ध आहे. जर तुमचे एकापेक्षा जास्त बँक खाते असतील आणि त्यावर अनुक्रमे 10 हजार आणि 5 हजार रुपये व्याज मिळत असेल, तर तुमचे करपात्र उत्पन्न 5 हजार रुपये असेल.

पीएफ खात्यात जमा केलेले पैसे

पीएफ खात्यात जमा केलेली रक्कम आयकर कायद्याच्या कलम 80 सी अंतर्गत सूट आहे. यामध्ये अट अशी आहे की ही रक्कम तुमच्या मूळ पगाराच्या 12% पेक्षा जास्त नसावी. जर रक्कम यापेक्षा जास्त असेल तर तुम्हाला उर्वरित रकमेवर आयकर भरावा लागेल.

शिष्यवृत्ती आणि पुरस्कार

जर एखाद्या विद्यार्थ्याला कोणतीही शिष्यवृत्ती किंवा कोणताही पुरस्कार मिळाला ज्याद्वारे तो अभ्यासाचा खर्च भागवत असेल, तर त्याला आयकर कायद्याच्या कलम 10 (16) अंतर्गत आयकरातून सूट मिळते. यामध्ये रकमेवर कोणतीही मर्यादा नाही.

ज्येष्ठ नागरिक बचत योजना
याशिवाय, जर तुम्ही ज्येष्ठ नागरिक असाल आणि तुम्ही ज्येष्ठ नागरिक बचत योजनेत (SSSS) गुंतवणूक केली असेल, तर तुमच्या मूळ रकमेवर कोणताही कर लागणार नाही. परंतु, तुम्हाला त्याच्या व्याजातून मिळणाऱ्या उत्पन्नावर कर भरावा लागू शकतो. 

हेही वाचा - PNB नंतर आता 'या' बँकेचा ग्राहकांना मोठा दिलासा! मिनिमम बॅलन्स नसल्यास दंड आकार

स्वेच्छा निवृत्ती

निवृत्तीपूर्वी स्वेच्छा निवृत्तीवर मिळालेली रक्कम 5 लाख रुपयांपर्यंत करमुक्त आहे. 

हेही वाचा - Personal Loan : पहिल्यांदाच पर्सनल लोन घेताय? या 5 चुका करू शकतात तुमचा खिसा रिकामा

दीर्घकालीन भांडवली नफा कर

इक्विटी किंवा म्युच्युअल फंडमध्ये केलेल्या गुंतवणुकीवरील दीर्घकालीन भांडवली नफा करमुक्त आहे. प्राप्तिकर कायद्याच्या कलम 10(36) अंतर्गत, जर शेअर्स किंवा म्युच्युअल फंड एक वर्षापेक्षा जास्त कालावधीसाठी विकून भांडवली नफा मिळवला असेल तर त्यावर उत्पन्न कर सूट उपलब्ध आहे. तथापि, हे कर्ज म्युच्युअल फंडांना लागू होत नाही. यातून मिळालेल्या उत्पन्नावर कर भरावा लागतो.