Hybrid Mutual Funds: तुम्हाला कुठे गुंतवणूक करायची, स्टॉकमध्ये की बाँडमध्ये, असा प्रश्न पडत आहे का? एकाच वेळी दोन्हीचा फायदा का घेऊ नये? हायब्रिड म्युच्युअल फंड हा असाच एक पर्याय आहे, जिथे तुमचे पैसे शेअर्स (Equity) आणि बाँड्स (Debt) दोन्हीमध्ये गुंतवले जातात. काही फंड सोने आणि रिअल इस्टेटसारख्या गोष्टींमध्येही थोडी गुंतवणूक करतात.
अशा फंडांचा सर्वात मोठा फायदा म्हणजे, ते जास्त परतावा देण्याचा प्रयत्न करतात; परंतु, पूर्ण जोखीम घेत नाहीत. म्हणजे, खूप धोकादायक किंवा खूप सुरक्षित नाही तर दोन्हीचा समतोल. जर तुम्हाला गुंतवणुकीत जास्त गुंतायचे नसेल पण तरीही शेअर्स आणि बाँड्स दोन्हीचे फायदे घ्यायचे असतील, तर हायब्रिड फंड हा एक सोपा आणि योग्य पर्याय असू शकतो. गुंतवणूकीचा हा असा पर्याय आहे, ज्यात थेट शेअर मार्केटमधील गुंतवणुकीपेक्षा रिस्क कमी असते.
हेही वाचा - 'या' बँकांच्या स्पेशल एफडी स्किम्स अजूनही सुरू! रिटर्नही मिळतोय दणक्यात; जाणून घ्या दर
हायब्रिड म्युच्युअल फंडांमध्ये 7 वेगवेगळ्या श्रेणी आहेत
मार्केट रेग्युलेटर सिक्युरिटी एक्सचेंज बोर्ड ऑफ इंडिया म्हणजेच सेबीने हायब्रिड म्युच्युअल फंड्सना 7 वेगवेगळ्या श्रेणींमध्ये विभागले आहे. हे फंडाचे पैसे शेअर्स आणि बाँड्समध्ये किती प्रमाणात गुंतवले जातात याच्या आधारावर केले गेले आहे. त्या सर्वांबद्दल एक-एक करून जाणून घेऊया.
अॅग्रेसिव्ह हायब्रिड म्युच्युअल फंड (Aggressive Hybrid Mutual Fund)
या फंडात गुंतवणूक करणाऱ्या गुंतवणूकदारांचे बहुतेक पैसे शेअर्समध्ये (65-80%) गुंतवले जातात आणि 20-35% रक्कम बाँडमध्ये गुंतवली जाते. या फंडात जास्त परतावा देण्याची क्षमता आहे. परंतु, त्यासोबत जोखीम देखील जास्त आहे. दीर्घकालीन गुंतवणूक करू इच्छिणाऱ्या आणि अस्थिरता सहन करू शकणाऱ्या गुंतवणूकदारांसाठी हे आदर्श आहे.
कंझर्व्हेटिव्ह हायब्रिड म्युच्युअल फंड (Conservative Hybrid Mutual Fund)
कंझर्व्हेटिव्ह हायब्रिड म्युच्युअल फंडांचा भर सुरक्षिततेवर असतो. या फंडात गुंतवणूक करणाऱ्या गुंतवणूकदारांचे बहुतेक पैसे शेअर्स आणि बाँड्समध्ये गुंतवले जातात (75-90%) आणि 10-25% पैसे शेअर्समध्ये गुंतवले जातात. कमी जोखीम आणि स्थिर परतावा शोधणाऱ्या गुंतवणूकदारांसाठी हा एक चांगला पर्याय आहे.
बॅलन्स्ड हायब्रिड म्युच्युअल फंड (Balanced Hybrid Mutual Fund)
हे म्युच्युअल फंड शेअर्स आणि बाँड्समध्ये जवळजवळ समान प्रमाणात (40-60%) गुंतवणूक करते. जोखीम आणि परतावा यांच्यात संतुलन राखू इच्छिणाऱ्यांसाठी हा फंड चांगला आहे.
मल्टी अॅसेट अलोकेशन म्युच्युअल फंड (Multi Asset Hybrid Mutual Fund)
हा फंड किमान तीन वेगवेगळ्या प्रकारच्या मालमत्ता वर्गांमध्ये गुंतवणूक करतो - शेअर्स, बाँड्स आणि सोने. प्रत्येक मालमत्तेत किमान 10% गुंतवणूक आवश्यक आहे. हा निधी विविधीकरणाद्वारे जोखीम कमी करण्यास मदत करतो.
डायनॅमिक अॅसेट अलोकेशन / बॅलन्स्ड अॅडव्हान्टेज फंड (Dynamic Asset Allocation / Balanced Advantage Fund)
या फंडाचे वैशिष्ट्य म्हणजे ते बाजारातील परिस्थितीनुसार शेअर्स आणि बाँडमधील गुंतवणुकीचे प्रमाण बदलत राहते. जर बाजार वाढत असेल तर, तो शेअर्समध्ये अधिक गुंतवणूक करेल आणि जर बाजार घसरत असेल तर तो बाँड्समध्ये अधिक गुंतवणूक करेल. कमी ज्ञान असलेल्या गुंतवणूकदारांसाठी हा ऑटो-पायलट प्रकारचा पर्याय आहे.
हेही वाचा - श्रीमंत व्हायचंय? मग हे 7 फॉर्म्यूले तुमच्यासाठी वरदान! पैशाला पैसा जोडला जाईल..
आर्बिट्रेज फंड (Arbitrage Mutual Funds)
हा फंड शेअर बाजारातील किंमतीतील फरकातून नफा मिळविण्याचा प्रयत्न करतो. त्याची किमान 65% गुंतवणूक इक्विटीमध्ये आहे. परंतु, त्यात जोखीम खूप कमी आहे. ज्यांना शेअर्समध्ये गुंतवणूक करायची आहे, पण जास्त जोखीम घ्यायची नाही त्यांच्यासाठी हा फंड चांगला आहे.
इक्विटी सेव्हिंग्ज फंड (Equity Savings Funds)
या फंडात शेअर्स, बाँड्स आणि डेरिव्हेटिव्ह्जची मिश्र गुंतवणूक आहे. किमान 65% इक्विटीजमध्ये, 10% बाँड्समध्ये आणि उर्वरित डेरिव्हेटिव्ह्जमध्ये आहे. हा फंड कमी जोखीम आणि स्थिर परतावा देण्याचा प्रयत्न करतो.
(Disclaimer : म्युच्युअल फंडातील गुंतवणूक जोखमीची आहे. नियम व अटी काळजीपूर्वक वाचा. जय महाराष्ट्र कोणत्याही नफ्या-तोट्यास जबाबदार नाही. गुंतवणुकीपूर्वी तज्ज्ञांचा सल्ला घ्या.)