Eat Radish In Healthy Way : मुळा ही भाजी खूप गुणकारी आहे. त्यातही कच्चा मुळा खाणे खूपच फायदेशीर आहे. मुळा ही फळभाजी असून, त्यात पाण्याचे प्रमाण जास्त असते. त्यामुळे उन्हाळ्यात मुळा खाणे आरोग्यासाठी फायदेशीर ठरते. मुळा खाल्ल्याने शरीरात पाण्याचे प्रमाण योग्य राहते.
मुळा खाल्ल्याचे फायदे:
- मुळ्यात भरपूर प्रमाणात व्हिटॅमिन सी असते जे रोगप्रतिकारक शक्ती वाढवण्यास मदत करते.
- मुळ्याचा रस प्यायल्याने त्वचा निरोगी राहण्यास मदत होते.
- कोरडेपणा, पिंपल्स, पुरळ यापासूनही दूर ठेवता येते.
- केसांना मुळ्याचा रस लावल्यास कोंडा दूर होण्यास मदत होते, केस गळणे थांबते आणि मुळे मजबूत होतात.
- वजन कमी करणे, पचनशक्ती सुधारणे, बद्धकोष्ठतेपासून आराम, किडनीचे आरोग्य सुधारणे यासारख्या फायद्या होतात.
- मुळ्याची पाने खाल्ल्याने कावीळ, स्कर्वी आणि सांधेदुखीचा उपचार होण्यास मदत होते.
मुळा खाताना घ्यावीत असलेली काळजी:
- रिकाम्या पोटी मुळा खाल्ल्यास छातीत व पोटात जळजळ सुरू होते.
- मुळ्यासोबत कधीच दुधाचं सेवन करू नये.
आयुर्वेदिक तज्ज्ञ म्हणतात की, मुळा असलेले काही पदार्थ खाणे पचनासाठी घातक ठरू शकते. मुळ्याचे स्वरूप थंड आणि उष्ण दोन्ही असते. काही पदार्थांसोबत ही भाजी खाल्ल्याने पचनक्रियेवर परिणाम होतो.
हेही वाचा - Indian Railway's Beautiful Routes : भारतातले निसर्गसौंदर्यानं नटलेले हे रेल्वे मार्ग तुम्हाला माहीत आहेत का? प्रवासादरम्यान दिसतील नयनरम्य दृश्यं
मुळा ही पोषक तत्वांनी समृद्ध भाजी आहे. लोक वर्षभर ही भाजी सॅलड, पराठा, भाजी आणि लोणच्याच्या स्वरूपात खातात. त्यात अनेक जीवनसत्त्वे, खनिजे आणि फायबर असतात जे आरोग्यासाठी अत्यंत फायदेशीर असतात. दररोज फक्त 100 ग्रॅम मुळा खाल्ला तर शरीराला खालील घटक मिळतात.
- कॅलरी - 16 किलो कॅलरी
- पाणी - 95%
- कार्बोहायड्रेट - 3.4 ग्रॅम
- प्रथिने - 0.7 ग्रॅम
- फायबर - 1.6 ग्रॅम
- चरबी - 0.1 ग्रॅम
- व्हिटॅमिन सी - सुमारे 15 मिलीग्रॅम
- व्हिटॅमिन बी6 - कमी प्रमाणात
- बी9 - सुमारे 25 मायक्रोग्राम
- पोटॅशियम - 233 मिलीग्रॅम
- कॅल्शियम - 25 मिलीग्रॅम
- मॅग्नेशियम - 10 मिलीग्रॅम
- फॉस्फरस - 20 मिलीग्रॅम
हे सर्व पोषक तत्व शरीराची पोषक तत्वांची मागणी पूर्ण करतात आणि शरीराचे रोगांपासून संरक्षण करतात. जर दररोज 100 ग्रॅम मुळा खाल्ला तर पचनक्रिया सुधारते. यामध्ये भरपूर फायबर असते जे पचन सुधारते. मुळामध्ये डिटॉक्सिफिकेशन गुणधर्म असतात, जे यकृत तसेच पोट स्वच्छ करते. मधुमेहाच्या रुग्णांसाठी ही भाजी रामबाण उपाय आहे.
त्याचा ग्लायसेमिक इंडेक्स कमी आहे जो रक्तातील साखर नियंत्रित करण्यास प्रभावी ठरतो. जास्त वजन असलेल्या लोकांनी ही कमी कॅलरी असलेली भाजी खाल्ली तर त्यांचे वजन नियंत्रणात राहते. व्हिटॅमिन सी आणि अँटिऑक्सिडंट गुणधर्मांनी समृद्ध असलेली ही भाजी रोगप्रतिकारक शक्ती मजबूत करते. मुळा सोबतच त्याची पाने देखील आरोग्यासाठी खूप प्रभावी ठरतात, त्यात लोह, कॅल्शियम आणि व्हिटॅमिन सी असते जे शरीर निरोगी ठेवते.
आरोग्यासाठी मौल्यवान असलेली ही भाजी जर विशिष्ट पद्धतीने खाल्ली तर आरोग्यासाठी फायदेशीर आहे, परंतु जर त्यात काही गोष्टी मिसळून खाल्ल्या गेल्या तर ही भाजी फायद्याऐवजी आरोग्याला हानी पोहोचवू लागते. आयुर्वेदात, विरुद्ध आहारावर (आहारावर) खूप भर दिला जातो. आयुर्वेदानुसार, परस्परविरोधी अन्नपदार्थांचे सेवन केल्याने पोटाशी संबंधित आजारांमध्ये वाढ होते. आयुर्वेदिक तज्ज्ञ डॉ. प्रताप चौहान म्हणाले की, मुळा असलेले काही पदार्थ खाणे पचनासाठी घातक ठरू शकते. मुळाचे स्वरूप थंड आणि उष्ण दोन्ही असते. काही पदार्थांसोबत ही भाजी खाल्ल्याने पचनक्रियेवर परिणाम होतो. काही पदार्थांसोबत ते खाल्ल्याने गॅस, आम्लता आणि अपचन होऊ शकते. मुळा असलेले काही पदार्थ न खाण्याचा सल्ला तज्ज्ञांनी दिला आहे. मुळा खाल्ल्यानंतर कोणते पदार्थ खाऊ नयेत, हे तज्ज्ञांकडून जाणून घेऊया.
हेही वाचा - Anorexia Nervosa: कसंबसं 24 किलो वजन.. तरीही वजन घटवण्याचा अट्टाहास.. वेडेपणापायी किशोरवयीन मुलीने जीव गमावला!
मुळा आणि दुधाचे मिश्रण विष आहे
मुळासोबत दूध सेवन केल्याने शरीरावर विषासारखे परिणाम होतात. हे दोन्ही पदार्थ एकत्र खाल्ल्याने पचनक्रिया बिघडू शकते आणि पोटदुखी, गॅस आणि अपचन यासारख्या पचन समस्या उद्भवू शकतात. आयुर्वेदानुसार, या दोन्ही पदार्थांच्या मिश्रणामुळे शरीरात विषारी पदार्थ तयार होतात.
मुळ्यासोबत काकडी टाळा
बऱ्याचदा लोक सॅलडमध्ये मुळा आणि काकडी एकत्र खातात. आयुर्वेदात हे दोन्ही पदार्थ एकत्र खाण्यास मनाई आहे. या दोन्ही गोष्टी एकत्र खाल्ल्याने पचनक्रिया मंदावते आणि पचनाशी संबंधित समस्या वाढतात.
मुळासोबत पेरू आणि लिंबू खाऊ नका.
बऱ्याचदा लोक मुळा, पेरू आणि लिंबू मिसळून फळांचा चाट खातात. तुम्हाला माहिती आहे का की आयुर्वेदानुसार, मुळ्यासोबत लिंबू आणि पेरू खाल्ल्याने तुमची पचनक्रिया बिघडू शकते. हे दोन्ही पदार्थ एकत्र खाल्ल्याने पोटदुखी आणि गॅसची समस्या उद्भवू शकते. या पदार्थांचा पचनसंस्थेवर वाईट परिणाम होऊ शकतो. मुळा आणि लिंबू यांचे मिश्रण पित्त दोष वाढवू शकते आणि पचनसंस्थेवर वाईट परिणाम करू शकते.
मुळा सोबत गूळ टाळा
बऱ्याचदा लोक मुळ्याची भाजी, मुळा पराठा किंवा सॅलडमध्ये मुळा खाल्ल्यानंतर तोंड गोड करण्यासाठी गुळाचे सेवन करतात. मात्र, मुळा खाल्ल्यानंतर कोणत्याही स्वरूपात गूळ खाल्ल्याने अपचन होते आणि पचनाशी संबंधित समस्या निर्माण होतात. याचे सेवन केल्याने पोटात गॅस, अ‍ॅसिडिटी आणि अपचन यासारख्या समस्या उद्भवतात. हे खाल्ल्यानंतर पोट फुगण्याची समस्या उद्भवू शकते.
मुळा कोणत्या वेळी खाणे जास्त फायदेशीर आहे?
दुपारी मुळा खाणे सर्वात फायदेशीर मानले जाते. यावेळी पचनसंस्था मजबूत असते आणि मुळा पचवणे सोपे असते. सकाळी हलक्या नाश्त्यासोबत तुम्ही मुळा खाऊ शकता, पण रिकाम्या पोटी ते खाऊ नका. रिकाम्या पोटी मुळा खाल्ल्याने अ‍ॅसिडिटी आणि गॅसची समस्या उद्भवू शकते. सकाळी रिकाम्या पोटी मुळा खाल्ल्याने अ‍ॅसिडिटी किंवा गॅसची समस्या उद्भवू शकते. रात्री मुळा खाऊ नका. रात्रीच्या वेळी त्याचा परिणाम थंड असतो, ज्यामुळे पचन बिघडू शकते आणि सर्दी आणि खोकला होऊ शकतो.