आजच्या व्यस्त जीवनशैलीत, सर्व वयाच्या गटातील लोक विविध अन्नपदार्थांचा समावेश करत असतात, पण अधिकाधिक प्रोसेस्ड आणि जंक फूड्स खाण्याची सवय त्यांच्यात वाढत आहे. या सर्वामुळे त्यांचे शारीरिक आणि मानसिक आरोग्य प्रभावित होऊ लागते. म्हणूनच दैनंदिन जीवनात योग्य आणि पौष्टिक आहार घेणं अत्यंत महत्त्वाचं आहे.
पौष्टिक आहार घेतल्याने आपल्या शरीराला आवश्यक असलेले सर्व पोषणतत्त्वं मिळतात, जे आपल्या शारीरिक आणि मानसिक स्वास्थ्यासाठी आवश्यक आहेत. यामुळे शरीरातील ऊर्जा पातळी संतुलित राहते, रोग प्रतिकारक शक्ती मजबूत होते आणि एकंदरीत आरोग्य चांगलं राहते. चला, पाहूया दैनंदिन आहारात काय पौष्टिक अन्न समाविष्ट करावं.
हेही वाचा: Ladki Bahini Yojana: उपमुख्यमंत्री अजित पवारांनी दिली माहिती
1. फळं आणि भाज्या: फळं आणि भाज्या शरीरासाठी अत्यंत महत्त्वाची आहेत. ते शरीराला आवश्यक असलेली व्हिटॅमिन्स, मिनिरल्स आणि फायबर्स पुरवतात. त्यात अँटीऑक्सिडंट्स देखील असतात, जे त्वचा आणि शरीराला रोगांपासून संरक्षण देतात. रोज ५-६ प्रकाराची फळं आणि भाज्या खाण्याची शिफारस केली जाते.
2. प्रोटीन स्रोत: प्रोटीन शरीराच्या वाढीसाठी आणि दुरुस्तीच्या प्रक्रियेसाठी अत्यंत महत्त्वपूर्ण आहे. प्रोटीनसाठी अंडी, दुधाचे पदार्थ, मांसाहार, शाकाहारी लोकांसाठी राजमा, चणा, डाळी आणि सोयाबीन हे उत्तम स्रोत आहेत. रोज चांगल्या प्रोटीनचा समावेश आपल्याला हवी असलेली ऊर्जा आणि उन्नती देतो.
3. संपूर्ण धान्य: संपूर्ण धान्य (Whole grains) जसे की ज्वारी, बाजरी, नाचणी, शंकर, ओट्स आणि ब्राउन राईस हे खाल्ल्याने फायद्याचं असतं. यामध्ये अधिक फायबर्स, मिनिरल्स आणि व्हिटॅमिन्स असतात, जे आपल्या पचनक्रियेची मदत करतात आणि रक्तातील शर्करेचं नियंत्रण ठेवतात.
4. दूध आणि दुधाचे पदार्थ: दूध आणि दुधाचे पदार्थ कॅल्शियम आणि प्रोटीनचे उत्कृष्ट स्रोत आहेत. यामुळे हाडं आणि दात मजबूत होतात. ह्याचबरोबर हाडांची रोगप्रतिकारक क्षमता वाढते. रोज दूध, दही, पनीर आणि ताक खाण्याचे फायदे अनेक आहेत.
5. निरोगी चरबी: अत्यधिक चरबीचे सेवन हे हानिकारक असू शकते, पण निरोगी चरबीचे सेवन शरीरासाठी आवश्यक आहे. यासाठी बदाम, वॉलनट्स, अलसी आणि ऑलिव्ह ऑईल इत्यादी पदार्थांचा समावेश करावा. ह्यामुळे हृदयाची सेहत चांगली राहते आणि शरीरातील चांगली चरबी वाढते.
6. पाणी: पाणी हे शरीरासाठी सर्वात महत्त्वाचे आहे. पाणी पिऊन आपले शरीर हायड्रेटेड राहते, तसेच पचनक्रिया योग्य रीतीने चालू राहते. रोज किमान ८-१० ग्लास पाणी पिणे अत्यंत महत्त्वाचे आहे.
7. टाळावयाचे पदार्थ: जंक फूड्स, साखर, मीठ आणि तेलकट पदार्थ हे शरीराला हानिकारक असतात. त्यांचा अत्यधिक वापर आपल्याला जास्त वजन, उच्च रक्तदाब, हृदयविकार आणि इतर समस्या निर्माण करु शकतो. म्हणूनच ह्यांचा वापर कमी करणे आवश्यक आहे.
दैनंदिन जीवनात योग्य आणि पौष्टिक आहार घेणं हे शारीरिक आणि मानसिक आरोग्यासाठी अत्यंत महत्त्वाचं आहे. पौष्टिक आहार घेतल्याने शरीराला आवश्यक पोषणतत्त्वं मिळतात आणि जीवनशैली सुधारते. म्हणूनच प्रत्येकाने आपल्या आहारामध्ये योग्य पदार्थांचा समावेश केला पाहिजे आणि आपल्या शरीराची काळजी घेतली पाहिजे.