नवी दिल्ली: तेल विपणन कंपन्यांनी जून महिन्याच्या सुरुवातीला सर्वसामान्यांसाठी दिलासादायक निर्णय घेतला आहे. 1 जून 2025 पासून 19 किलोच्या व्यावसायिक एलपीजी सिलिंडरच्या दरात 24 रुपयांची कपात करण्यात आली आहे. या निर्णयामुळे नव्या किमतीनुसार सिलिंडरची किंमत आता 1723.50 रुपयांवर आली आहे. याआधी 1 एप्रिल रोजीही व्यावसायिक सिलिंडरच्या दरात 41 रुपयांची कपात झाली होती.
ही दरकपात मुख्यतः आंतरराष्ट्रीय बाजारातील कच्च्या तेलाच्या किमतीतील घसरण आणि जागतिक बाजारातील स्थितीच्या पार्श्वभूमीवर झाली आहे. मे महिन्यात कच्च्या तेलाची सरासरी किंमत प्रति बॅरल $64.5 इतकी खाली आली होती, जी मागील तीन वर्षांत सर्वात कमी आहे. त्यामुळे भारतातील एलपीजीच्या किमतीत स्थैर्य दिसून येत आहे.
महत्वाची बाब म्हणजे ही कपात फक्त व्यावसायिक एलपीजी सिलिंडरपुरती मर्यादित असून, घरगुती स्वयंपाकाच्या सिलिंडरच्या किमतीत कोणताही बदल करण्यात आलेला नाही. त्यामुळे घरगुती ग्राहकांना काहीसा अपेक्षाभंग झाला आहे. सध्या देशातील जवळपास 90% एलपीजीचा वापर घरगुती गरजांसाठी केला जातो, तर उर्वरित 10% एलपीजीचा वापर व्यावसायिक, औद्योगिक व वाहतूक क्षेत्रात केला जातो.
हेही वाचा: बारामतीत लक्ष्मण हाके यांचे जंगी स्वागत; सुरज चव्हाण यांना हाकेंचा थेट इशारा
दरकपातीमुळे हॉटेल, रेस्टॉरंट्स, केटरिंग सेवा, लघुउद्योग यांना थोडा आर्थिक दिलासा मिळेल. महागाईच्या काळात इंधन दर कमी होणे हे अर्थव्यवस्थेसाठी सकारात्मक संकेत मानले जातात. तसेच, सरकारच्या स्वस्त इंधन धोरणालाही या घटनेतून बळकटी मिळू शकते.
एलपीजी वापरकर्त्यांची संख्या गेल्या दशकात दुप्पट झाली आहे. 1 एप्रिल 2025 पर्यंत देशात सुमारे 33 कोटी एलपीजी ग्राहक होते. केंद्र सरकारच्या विविध योजनांमुळे आणि गॅस कनेक्शनच्या सहज उपलब्धतेमुळे हा आकडा झपाट्याने वाढला आहे. यामुळे एलपीजी हे आजघडीला देशाच्या स्वयंपाकघरातील महत्त्वाचे इंधन बनले आहे.
भारतातील एलपीजीच्या किमती विविध राज्यांमध्ये वेगवेगळ्या असतात. यामध्ये स्थानिक कर आणि वाहतूक खर्च यांचा मोठा वाटा असतो. त्यामुळे ही कपात सर्वत्र एकसारखी जाणवेल असे नाही, मात्र एकूणच व्यवसाय क्षेत्रासाठी हा सकारात्मक बदल मानला जातो.
या दरकपातीनंतर एलपीजी दर आणखी कमी होतील का, याकडे आता सर्वांचे लक्ष लागले आहे. कच्च्या तेलाच्या बाजारातील स्थिती आणि सरकारची इंधन धोरणे पुढील निर्णयासाठी महत्त्वाची ठरणार आहेत.