Pandharpur Wari Palkhi 2025: महाराष्ट्रातील सर्वांत मोठा भक्तिपर्व म्हणजे पंढरपूरची आषाढी वारी. लाखो वारकरी विठोबाच्या दर्शनासाठी शेकडो किलोमीटरचा पायी प्रवास करतात. या वारीचे धार्मिक सौंदर्य पूजाविधींमध्ये दडलेले आहे. ही केवळ यात्रा नसून ती एक अध्यात्मिक साधना आहे, ज्यात विविध पूजाविधी, व्रत, उपवास, नामस्मरण आणि परंपरांचा सन्मान यांचा सुंदर मिलाफ आहे.
वारीतील महत्त्वाचे पूजाविधी:
1. मुखदर्शन व अभिषेक:
विठोबा आणि रुक्मिणीच्या मूर्तींचे पंचामृत अभिषेक (दूध, दही, मध, तूप, साखर) केले जाते. यानंतर चंदन, हार व फुलांनी सजवले जाते.
2. आषाढी एकादशी महापूजा:
या दिवशी मंदिरात विशेष शृंगार, अर्चा, दीपप्रज्वलन व महाअभिषेक होतो. संतांच्या पालख्या मंदिरात पोहोचल्यावर मुख्य पूजा केली जाते.
3. पादुका पूजन:
संत तुकाराम, संत ज्ञानेश्वर व इतर संतांच्या पालख्यांमध्ये असलेल्या पवित्र पादुकांची विधीपूर्वक पूजा केली जाते. वारकरी फुलं, गंध अर्पण करून वंदना करतात.
4. तुळशी पूजन:
विठोबाच्या पूजेत तुळशीपत्र आवश्यक मानले जाते. अनेक वारकरी तुळशीची माळ गळ्यात घालून नामजप करतात.
5. दिंडी पूजन:
सकाळी प्रत्येक दिंडीत सामूहिक प्रार्थना, तुळशीपूजन, विठोबा मूर्ती पूजन होते. टाळ-मृदंगाच्या गजरात अभंग गात दिंडी पुढे सरकते.
6. सात्त्विक जीवनशैली व व्रतधर्म:
वारीदरम्यान अनेक वारकरी उपवास, ब्रह्मचर्य, नित्य नामस्मरण व धार्मिक वाचन करतात. पूजेचे हे नियम वारकऱ्यांचे भक्तिपथ शुद्ध करतात.
7. नामस्मरण व अभंग गायन:
‘पुंडलिक वरदा हरि विठ्ठल’ या जयघोषात आणि अभंग गात विठोबाच्या चरणी भक्त अर्पण करतात.
8. रथोत्सव पूजन:
एकादशीच्या दुसऱ्या दिवशी विठोबाची रथयात्रा होते. रथ ओढणे हे मोठे पुण्य मानले जाते. यावेळी रथासमोर नारळ फोडणे, गंध, फुलं अर्पण केली जातात.
पूजाविधींची वैशिष्ट्ये:
अत्यंत साधेपणाने पण अपार भक्तिभावाने केलेली पूजा
कोणत्याही जात-पात, वर्गाश्रमी बंधनाशिवाय सर्वांना प्रवेश
पूजाविधींपाठी आत्मशुद्धी, सेवा व नामस्मरण हाच आधार
हेही वाचा: Ashadhi Wari 2025: पंढरपूर वारीचं गुपित काय? शेकडो मैल चालणाऱ्या लाखोंच्या श्रद्धेमागचा इतिहास जाणून घ्या
संत तुकाराम महाराज पालखी: वेळापत्रक
18 जून: देहू ते आकुर्डी
19 जून: आकुर्डी ते नाना पेठ, पुणे
20 जून: पुणे (विश्रांती)
21 जून: पुणे ते लोणी काळभोर
22 जून: लोणी काळभोर ते यवत
23 जून: यवत ते वरवंड
24 जून: वरवंड ते उंडवडी गवळ्याची
25 जून: उंडवडी गवळ्याची ते बारामती
26 जून: बारामती ते सणसर
27 जून: सणसर ते निमगाव केतकी
28 जून: निमगाव केतकी ते इंदापूर
29 जून: इंदापूर ते सराटी
30 जून: सराटी ते अकलूज
1 जुलै: अकलूज ते बोरगाव
2 जुलै: बोरगाव ते पिराची कुरोली
3 जुलै: पिराची कुरोली ते वाखरी
4 जुलै: वाखरी ते पंढरपूर
6 जुलै: आषाढी एकादशी – श्री विठोबा दर्शन
10 जुलै: परतीचा प्रवास
संत ज्ञानेश्वर महाराज पालखी: वेळापत्रक
19 जून: आळंदीहून प्रस्थान
20 जून: आळंदी ते पुणे
21 जून: पुणे (विश्रांती)
22 जून: पुणे ते सासवड
23 जून: सासवड (विश्रांती)
24 जून: सासवड ते जेजुरी
25 जून: जेजुरी ते वाल्हे
26 जून: वाल्हे ते लोणंद
27 जून: लोणंद ते तरडगाव
28 जून: तरडगाव ते फलटण
29 जून: फलटण ते बरड
30 जून: बरड ते नातेपुते
1 जुलै: नातेपुते ते माळशिरस
2 जुलै: माळशिरस ते वेळापूर
3 जुलै: वेळापूर ते भंडिशेगाव
4 जुलै: भंडिशेगाव ते वाखरी
5 जुलै: वाखरी ते पंढरपूर
6 जुलै: आषाढी एकादशी – श्री विठोबा दर्शन
10 जुलै: गोपाळकाला व परतीचा प्रवास
वारी ही भक्ती, संयम आणि सेवाभावाचा संगम आहे. ती केवळ गंतव्य नसून एक अध्यात्मिक प्रवास आहे, ज्यात प्रत्येक पूजाविधी आपल्याला विठोबाच्या आणखी जवळ नेतो.
हरि विठ्ठल! श्री ज्ञानदेव! तुकाराम! पंढरीनाथ महाराज की जय!