Romance Scams: रोमान्स स्कॅम म्हणजे काय, हे समजून घेण्यासाठी आधी ही फसवणूक कशा प्रकारे होते, ते जाणून घेऊ. हा प्रकार बहुतेकदा डेटिंग अॅप्सद्वारे होतो. परंतु, अलीकडे फसवणूक करणारे सोशल मीडियाचाही वापर करत असल्याचा ट्रेंड दिसून येत आहे.
What is Romance Scams (प्रेमात घोटाळे म्हणजे काय)
सोशल मीडियाच्या काळात प्रेम करण्याची पद्धत पूर्णपणे बदलली आहे. आता फक्त सोशल मीडियावरूच ओळख होते आणि सोशल मीडियावर असलेल्या प्रतिमेतूनच प्रेमही जमते! अभिव्यक्ती होतात, गप्पा मारल्या जातात आणि नातेसंबंधही सोशल मीडियामुळेच मजबूत होतात. पण या सोशल मीडियाच्या जगात फसवणूकही मोठ्या प्रमाणात सुरू आहे. एआयच्या युगात, असे अनेक बनावट प्रोफाइल तयार केले जातात, खोट्या ओळखींसह तासन्तास संभाषणे होतात आणि नंतर एक मोठा घोटाळा होतो. तांत्रिक भाषेत त्याला रोमान्स स्कॅम्स (Romance Scams) असे म्हणतात.
हेही वाचा - Increase In Blood Sugar At Night: रात्री चुकूनही खाऊ नका कँडी, चॉकलेट आणि पॉपकॉर्न; नाहीतर, ब्लड शुगर वेगाने होईल स्पाईक
प्रेम-घोटाळे म्हणजे काय?
सध्याच्या काळात प्रेमात फसवणूक अनेकदा डेटिंग अॅप्सद्वारे होते. परंतु, अलीकडच्या ट्रेंडवरून असे दिसून येत आहे की, फसवणूक करणारे सोशल मीडियाद्वारे देखील मोठी खेळी खेळत आहेत. त्यांची पद्धत खूप सोपी आहे - बनावट प्रोफाइल तयार करणे आणि नंतर लोकांना त्यांच्या जाळ्यात ओढणं.. असा प्रोफाइल्स लोकांना खास आकर्षित करण्याच्या उद्देशानेच बनवल्या जातात. कोरोना काळात अशा घटनांमध्ये झपाट्याने वाढ झाल्याचेही समोर आले आहे. या काळात जेव्हा लोक घरातच होते आणि बरेच जण एकटेही होते, त्यामुळे प्रेम-घोटाळे मोठ्या प्रमाणात घडले.
प्रेम घोटाळ्यांचे सर्वाधिक प्रकरण कुठे आहेत?
मूडीजच्या अहवालानुसार, प्रेम घोटाळ्यांच्या बाबतीत भारत हा जगातील तिसरा सर्वात मोठा देश आहे. केवळ 2024 मध्ये, तीन-चतुर्थांश भारतीय कोणत्या ना कोणत्या बनावट प्रोफाइलचे बळी ठरले होते, त्यांना अशा बनावट लोकांचा सामना करावा लागला, ज्यांनी एआयद्वारे या लोकांसोबत मोठा खेळ खेळला. सध्या, असे बहुतेक घोटाळे अमेरिकेत दिसून येत आहेत, दुसऱ्या क्रमांकावर नायजेरिया आहे आणि तिसऱ्या क्रमांकावर भारत आहे.
हेही वाचा - High BP: हल्ली तरुण वयातच का होऊ लागलाय उच्च रक्तदाब? तज्ज्ञांनी सांगितलं या 'सायलेंट किलर' आजारावर नियंत्रण कसं ठेवावं
भारतात रोमान्स स्कॅमची परिस्थिती काय आहे?
मूडीजने एका निवेदनात म्हटले आहे की, एकूण प्रकरणांपैकी 38 टक्के प्रकरणे अमेरिकेतून, 14 टक्के नायजेरियातून, 12 टक्के भारतातून, 11 टक्के युकेमधून आणि 5 टक्के मलेशियातून येत आहेत. आणखी एका सर्वेक्षणात देखील या प्रेम-घोटाळ्यांबाबत एक चिंताजनक ट्रेंड समोर आला आहे. त्या सर्वेक्षणानुसार, 77 टक्के भारतीयांनी कबूल केले की, त्यांना असे प्रोफाइल आढळले आहेत, जे नंतर एआय-जनरेटेड असल्याचे दिसून आले. 26 टक्के अशी प्रकरणे होती, जिथे भारतीयांनी सांगितले की ते फसवणुकीचे बळी ठरले.
रोमान्स स्कॅम्समध्ये लोक कसे अडकले जात आहेत?
तज्ज्ञ असेही म्हणत आहेत की, हे एक संपूर्ण रॅकेट आहे, जिथे पीडितांना प्रथम बोलून भुरळ घातली जाते आणि नंतर त्यांचे पैसे, भेटवस्तू, बँक तपशील इत्यादी काढले जातात. अशा लोकांना त्यांची वैयक्तिक माहिती देण्याची गरज नाही, यावर भर देण्यात आला आहे. यावर सर्वेक्षण करणाऱ्यांच्या मते, सेक्सटॉर्शन हा देखील या रॅकेटचा एक प्रमुख भाग आहे जिथे किशोरवयीन मुला-मुलींना लक्ष्य केले जाते. प्रथम त्यांना त्यांचे नग्न फोटो पाठवण्यास सांगितले जाते आणि नंतर त्या फोटोंचा वापर करून त्यांना ब्लॅकमेल केले जाते.
हेही वाचा - Late Night Sleeping Habits: रात्री उशिरा झोपणे ही केवळ वाईट सवय नाही; तर 'या' गंभीर आजारांना आमंत्रण