India USA Relations: भारत आणि अमेरिकेच्या व्यापारिक संबंधांवर सतत लक्ष ठेवणाऱ्यांसाठी ताज्या घडामोडी खूप महत्त्वाच्या आहेत. अमेरिकेच्या एका अधिकाऱ्याच्या म्हणण्यानुसार, भारताच्या पेट्रोलियम कंपन्यांनी रशियाकडून सुरू असलेली तेल खरेदी 50 टक्क्यांपर्यंत कमी करण्याचा निर्णय घेतला आहे, असे सांगण्यात आले. मात्र भारताच्या सरकारी सूत्रांनी हे स्पष्ट केले आहे की, असला कोणताही निर्णय घेतला गेलेला नाही आणि रशियाकडून तेल खरेदी अजूनही पूर्ण क्षमतेने सुरू आहे.
गेल्या काही महिन्यांत अमेरिकेने भारतावर दबाव आणण्याचा प्रयत्न केला होता की रशियाकडून तेल खरेदी टाळावी. काही दिवसांपूर्वी डोनाल्ड ट्रम्प यांनी एक मोठा दावा केला होता की, त्यांनी पंतप्रधान नरेंद्र मोदी यांच्याशी फोनवर चर्चा केली असून, भारताने रशियाकडून तेल खरेदी थांबवण्याचे आश्वासन दिले. मात्र भारत सरकारच्या वतीने हा दावा फेटाळून लावला गेला आणि स्पष्ट करण्यात आले की, मोदींनी ट्रम्प यांच्याशी अशी कोणतीही चर्चा केलेली नाही.
हेही वाचा: Earthquake In Afghanistan: अफगाणिस्तानच्या खंडुद भागात 5.6 रिश्टर स्केलचा भूकंप
अमेरिकेचा दावा आणि भारताचे वास्तविक स्थिती यामध्ये विरोधाभास लक्षात येतो. रॉयटर्सच्या माहितीनुसार अमेरिकेच्या अधिकाऱ्यांनी सांगितले की, भारत-अमेरिका व्यापारी कराराबाबतची चर्चा सकारात्मक पद्धतीने पुढे सरकत आहे, त्यामुळे भारताच्या तेल खरेदीत कपात होण्याची शक्यता आहे. मात्र सूत्रांच्या माहितीनुसार, भारताकडून अजूनही रशियाकडून सुरू असलेल्या कच्च्या तेलाच्या खरेदीत कोणतीही कपात करण्यात आलेली नाही. उलट, भविष्यात या खरेदीत वाढ होण्याचीही शक्यता व्यक्त केली जात आहे.
येत्या काळात, भारत-अमेरिका व्यापार संबंधांवर या चर्चांचा परिणाम दिसेल. काही दिवसांपूर्वी अमेरिकेचे शिष्टमंडळ भारतात आले आणि भारतासोबत व्यापारिक संवाद घडवून आणले. चीनने अमेरिकेवर घातलेल्या निर्बंधांमुळे आता ही डील अधिक वेगाने पुढे सरकण्याची शक्यता आहे. त्यामुळे भारत-यूएस व्यापारिक संबंध मजबूत होण्याची शक्यता असून तेल खरेदीवर कोणताही दबाव भारताने मान्य केलेला नाही, ही परिस्थिती सध्या लक्षवेधी आहे.
हेही वाचा: Pakistan Afghanistan Conflict: 'तालिबानशी शांतता चर्चेसाठी तयार...'; शाहबाज शरीफ यांची मोठी घोषणा
भारताच्या रशियाकडून तेल खरेदीच्या धोरणाने जागतिक बाजारपेठेतही लक्ष वेधले आहे. अनेक तज्ज्ञांचे मत आहे की, भारताने आपल्या ऊर्जा गरजा पूर्ण करण्यासाठी संतुलित धोरण अवलंबले आहे, आणि अमेरिकेच्या दबावाखाली आपल्या निर्णयांमध्ये बदल केला जात नाही. यामुळे जागतिक स्तरावर भारताची स्थिरता आणि स्वायत्तता अधोरेखित होते.
सध्याच्या परिस्थितीत, भारत आणि अमेरिकेच्या व्यापारिक संबंधांमधील तणाव आणि संवाद एकत्र पाहता, गेल्या महिन्यांत आलेल्या खळबळजनक दाव्यांमुळे वाद अधिक लक्षवेधी झाला आहे. तरीही भारताने रशियाकडून तेल खरेदीची धोरण कायम ठेवली आहे आणि जागतिक बाजारात त्याचे परिणाम दिसून येत आहेत.